Veldwerk

Hola!!! Weer een teken van leven. En ondanks de geruchten dat ik in Utrecht zou rond fietsen, zit ik nog steeds in Bolivia. Net terug uit het veld na een maandje in het bos. Gister alle mail gelezen ,ff lekker gegeten en bijgekomen. En vandaag verslag doen van al mijn belevingen.....

Het vertrek
Midden october was het dan zo ver. We (ik en Wilma) zouden voor het eerst het veld ingaan. Van te voren flink inkopen gedaan. We zouden namelijk het eten kopen en voor drie weken is dat flink wat. Dat gaat alleen nog maar in kilo´s rijst etc. Alles in de pick-up in daar gingen we. (wij, Mayra en de chauffeur, 2 uur na de afgesproken vertrektijd natuurlijk) Eerst 300 kilometer naar Guarayos en vanaf daar nog 2 uur rijden het bos in over dirt road. In Guarayos hebben we de kokkin (+2 kids) en 2 extra materos opgepikt. Het bos is van BOLFOR, dit betekent dat er gecertificeerd word gekapt. (hierdoor blijft het bos intact) Na een uur rijden moesten we dan ook langs een flinke wachtpost. Doordat het bos ´beschermd´ is, wordt er ook niet gejaagd en er is hier dan ook veel wild. We kwamen om 8 uur aan en hebben meteen onze tentjes opgezet en zijn gaan slapen. De dag daarna zagen we voor het eerst het kamp en zijn we meteen aan de slag gegaan. Het veldwerk was begonnen....

Het kamp
Het is een best luxe kamp vergeleken met andere kampen heb ik mij laten vertellen. Er is stromend water, licht en een huis. Het water word opgepompt uit het stroompje, gefilterd en in een hooggeplaatste tank opgeslagen. Het is natuurlijk niet de kraan van thuis, maar het werkt redelijk goed. De koude douches wen je snel genoeg aan. (ik kan nu niet meer zonder) Het licht komt van accu´s die worden opgeladen door solar panels op het dak. Hierdoor is er snachts een aantal uren licht. Het relaxte van alles is wel het huis. Geheel van hout en niet heel bijzonder (een grote ruimte en een ruimte waar de materos slapen) Er hangt ook een hangmat, staan tafels met houten banken etc. Best chill. Maar het meest relaxte is dat het helemaal open is, maar dan met horren voor de openingen. Hierdoor heb je dus even rust van alles wat zoemt, bijt en steekt. De matero´s slapen dus in het huis en wij (Wilma, Mayra en ik) slapen allemaal in tentjes. Welke ik wanhopig probeerde vrij te houden van beestjes. (elke nacht bughunt voor het slapen) Boven de tentjes hangt een groot canvas tegen de regen. Ze zijn namelijk niet waterdicht. Vlak bij het kamp is een stroompje waar je later in het regenseizoen in kan vissen en zwemmen. Voor de rest is er niets in de buurt en zonder auto kan je dus nergens heen.

Het eten
Het eten was soms erg lekker en soms ronduit smerig. De kokkin kon niet lekker koken. En we waren dan ook blij toen ze na een week wegging en we zelf gingen koken. We aten soms 3x per dag en soms alleen sochtends en savonds als we de hele dag in het veld waren. De lokale specialiteit is vlees met rijst en aardappel of vlees met pasta en aardappel. Het is heeeeel simpel. Je bakt het vlees lekker met een uitje en kruiden. Vervolgens kook je de rijst en aardappelen. Dan gooi je alles bij elkaar en kook je het nog een half uur. Dit resulteert in een smakeloos prutje dat niet lekker is. Daar doe je dan een hoop chilipoeder over als het op je bord ligt zodat je alleen dat proeft en klaar is pablo. Dit hebben we de hele eerste week gegeten en aangezien er niets anders was moest het maar. De eerste week was het gedroogde vlees verrot en stonk ontzettend. Dit was echter wel het vlees gedeelte dus het werd meegekookt. Na het doodkoken rook je alleen dat nog en ik zat dan ook vaak kokhalzend te eten. (al mijn koekjes en chips die ik had meegenomen zijn er in deze week doorheen gegaan) Later hebben we ook nog eens goed gedroogd vlees gehad en dat is best te doen. Toen we zelf gingen koken was het een stuk lekkerder. Papas fritas (friet), fried rice, hamburgesas (van linzen), pasta met saus en sopa. We zijn ook 2x wezen vissen (een uur rijden naar een riviertje) en dan aten we heerlijk. Vooral veel gefrituurde piranha en soms een grote meerval ofzo. Yum yum. Ook heb ik een aantal keer brood gebakken met rozemarijn en zeezout. Heerlijk. Een stuk beter dan de zoete broodjes, gemaakt met veel te weinig gist. Er werd ongeveer om de 3 weken boodschappen gedaan en nieuw gas gehaald etc, dus het was vooral veel aardappels, rijst, pasta en bonen. Best goed te doen, mits goed klaargemaakt. Ze hebben hier trouwens nog een merkwaardigheid. Ze gebruiken hier veel kleurstof. Gewoon rode kleurstof die ze dan in de soep of iets dergelijks doen. Heel apart, want er zit geen smaak aan ofzo. Hun favoriete bereidingswijze van eten was toch echt wel frituren (olie in pan) dus ik heb regelmatig goed gegeten toen de kokkin weg was.

Het werk
De eerste vier dagen hebben we gegraven, gezweet en nog meer gegraven. Wilma gebruikt 160 emmers als val en deze moesten allemaal in de grond gegraven worden. Qua grote zitten ze tussen een clico en een prullenbak in. Groot dus. Het was erg zwaar werk en ik heb maar meegeholpen. Het was natuurlijk bloedheet en vochtig in het bos en het stikt er van de beestjes. Je hebt vooral veel last van; muggen, teken en bijen. En het ergst van deze zijn de bijen. De muggen hou je van je af met goede repelente of veel repelente. Tegen de teken kleed je je goed aan. Lange broek, lange mouwen, broek in sokken etc. De teken die het toch lukt bij je huid te komen pluk je savonds van je lichaam. (elke dag een paar) Maar de bijen. AAAAAAHH!!! Kutbeesten zeg. Het zijn niet de europese of afrikaanse honingbijen maar de tropische bijtjes. Kleine zwarte bijtjes. Ze kunnen niet steken (alleen beetje bijten), maar zijn zooooo iritant. Als je wat zweet komen ze er met hordes op af. Altijd minstens 30 bijtjes op je en constant gezoem om je hoofd. O ja, ogen zijn blijkbaar een favoriete landingsplek. En repelente helpt er niet tegen. Je hebt er alleen geen last van als je loopt. Maar ja, lopend uitrusten is ook niet geweldig. Maar ja, waren maar 4 dagen en best leuk om een keer mee te maken, achteraf gezien dan. De matero´s kauwen coca. (idd, de plant waar cocaine van word gemaakt), maar het werkt heel anders dan cocaine schijnt. =) Ze werken iig keihard door de hele dag, zonder lunch. Het verdooft een beetje en je voelt dus ook geen moeheid etc. Ook neemt het je honger weg. Heb het zelf ook een dag geprobeerd. Erg relaxt. Lekker hard doorwerken, geen last van muggen, bijen of de hitte. Alleen is het smerig!! Je eet het namelijk zo. Eerst stop je wat bladeren in je mond. In je wang zeg maar als wangzak. Als het dan zacht is geworden doe je er wat meer bij tot je een flinke bola hebt. (zie ook foto van het kaarten, matero recht) Je kauwt er dus nooit op. Als je dit hebt gedaan doe je er bakpoeder bij. (bicarbonaat geloof ik) En dat doe je dan afentoe zodat er nieuw spul vrijkomt. Iig, het smaakt dus gewoon smerig. Net alsof je een dag lang gras in je mond houd. Daarom heb ik het maar bij 1 dag gehouden. Na de 4 dagen graven ben ik begonnen met mijn eigen metingen. Natuurlijk moest ik alles wat ik had bedacht veranderen omdat de omstandigheden anders waren, maar dat lukte allemaal. Ik had daarbij overigs geen begeleiding dus ik ben benieuwd wat ze ervan vinden. Ik heb 8 dagen gemeten en toen was ik klaar. Best relaxt. Wilma moet bv 50 dagen achter elkaar meten voor haar data. =) Er was echter geen vervoer terug voor mij dus ben ik nog 1,5 week gebleven voor ik terug kon. Vooral veel Wilma geholpen.

De matero´s en Wilma
Voor degenen die het nog niet weten. Wilma doet tegelijk haar onderzoek met mij en we hebben elkaar data ook nodig. Het aantal mensen in het kamp wisselde nogal, maar de vaste mensen waren; Ik, Wilma en de twee matero´s Wicho (genoemd Don Wicho uit beleefdheid) en Ricardo. Ze zijn 57 en 48 jaar oud, maar sterk als paarden. Of iig, ze werken zo hard als paarden. Met het emmers graven groeven zij 12 gaten in de tijd dat ik er 3 of 4 groef. Wilma groef er geen dus heb geen vergelijkingsmateriaal, maar 4 was voor mij hard werken. De eerste gaat snel. Tweede ook. Maar daarna ben je kapot en heb je niet meer genoeg kracht om door de grond met stenen heen te slaan en gaat het dus veeeel langzamer. Ik kon het goed vinden met de matero´s. Eerst noemden ze mij gringo fregolero (heeft officieel geen betekenis volgens hun, maar fregol is boon =) ) en later gringo pistolero. (dit omdat ik vaak won met darten en pistolero betekent scherpschutter) Heb dan ook veel gedart op een half kapot dartbord. De samenwerking met Wilma ging ook goed. We zijn heel verschillende personen en op het eind werd ik wel moe van haar (ze is het dierenredder typeje en daar ben ik niet zo van) maar alles is goed gegaan.

Het bos
Maar nu datgene waar het me allemaal om ging. Het bos!! Bovenstaande dingen waren soms leuk soms niet. Maar het bos was geweldig. Groen, groen en groen. Overal planten en diertjes. Gewoon lopen gaat niet. Manchetes zijn een must. (dat zijn die zwaarden op de foto) En overal is leven. Als je even pauze hebt en je kijkt om je heen zie je vanalles. En constant geluiden. Heerlijk. Vaak waren de site een flink stuk lopen. Van 15 min. tot 2 uur. en dan kwam je vanalles tegen op de weg of het pad. Doordat het zo dicht gegroeid is kan je niet ver het bos in kijken. Je ziet dan ook weinig groot wild of vogels. Ook hoor je steeds voor je voeten hagedissen wegschieten. De hagedis op de foto is een van de tientallen die door het kamp scharrelden. En zijn tussen de 30 en 50 cm groot. Wat je heel veel ziet zijn insecten. Heeeeeeeel veeeeeeel. Nou vind ik die gelukkig niet vies ofzo anders is het een hel. Je ziet vooral heeeel veel mieren en vlinders. Bij het kamp zaten ze met honderden bij elkaar als ergens een plasje water ligt en ik liep dan ook regelmatig door wolken van vlinders. Ik heb het geprobeerd te filmen maar dat is maar half gelukt. Wel zag ik regelmatig spinapen. Ter grootte van een gibbon zijn ze goed te zien. Ze zitten hoog in de bomen en zijn niet bang voor je. Ze proberen je weg te jagen door met takken te schudden. Ze leven in ongeveer groepen van 15. Andere taktieken om je weg te jagen zijn in de boom boven je zitten en op je pissen of gaan springen waardoor er takken naar beneden vallen. Door dit laatste geintje vallen er wel eens doden. Wilma vertelde zelfs dat dit meer doden per jaar veroorzaakt dan doden door jaguars of poema´s. De befaamde tapir en jaguars heb ik niet gezien. Alleen sporen ervan in de klei. Ook vond ik langs een pad afgekloven botten die er de dag daarvoor niet lagen. Niet relaxt want ik had die dag daarvoor daar vlakbij gewerkt en moest dat die dag weer. Daarnaast werkte ik vaak alleen. Gelukkig had ie net gegeten. =) Het mooiste plot ben ik niet geweest. Daar zit een jaguar met jong en daar mag je dus niet met minder dan twee heen. Daarnaast moest je met de auto aangezien het te ver was om te lopen. Gids en auto waren helaas niet beschikbaar.

Het is erg jammer dat ik niet al mn fotos kan plaatsen en ik ben vast vergeten dingen te vertellen, maar dat komt er vast nog wel een keer spontaan uit. Los saludos!
Joost